Shkruan: Tea HIDA, studente e psikologjisë
Fëmijëria dhe adoleshenca janë një periudhë e shpejtë e zhvillimit dhe të dyja janë shumë të rëndësishme për një shëndet të mirë fizik dhe mendor në moshë madhore. Për fat të keq adoleshentet gjithmonë e anashkalojnë këtë pjesë dhe ushqehen me ushqime të shpejta dhe jo të shëndetshme, ndërsa për fëmijët siç dihet sfida më e madhe e prindërve është t’I bëjnë ata që të hanë sa më shumë fruta dhe perime. Duhet ditur që ushqimi i shëndetshëm lidhet ngushtë me gjendjen emocionale dhe mendore të një personi, ashtu si i rritur dhe I vogël. Gjithashtu duhet ditur se dietat që ndjekin kryesisht adoleshntët dhe të rrituarit, pra dietat jo të shëndetshme, janë shkak i shumë problemeve të shëndetit mendor dhe fizik. Në studimet e fundit 10 ushqimet që ndikojnë pozitivisht në shëndetin mendor ishin: karrotat, bananet, molla, zarzavate me gjethe të errëta si spinaqi, sallata jeshile, agrume, manaferrat e freskëta, kastraveci dhe kivit, rrushi i zi dhe boronicat.
Shumë prindër nuk mund t’i bindin fëmijët e tyre që të hanë perime.
Bindjet dhe shpjegimet e shumta se perimet janë shumë të shëndetshme tek disa fëmijë nuk kanë fare efekt. Disa përdorin metoda si dhënia e parave ose shpërblimi që ata t’i konsumojnë ato.
Megjithatë, psikologët në universitetin Ghent në Belgjikë në hulumtimet e tyre kanë arritur në përfundimin se prindërit nuk duhet t’i shpërblejnë fëmijët e tyre kur t’i hanë perimet, por duhet gjithmonë t’ua ofrojnë nga e para.
Në studimin e tyre morën pjesë 98 fëmijë parashkollorë. Fëmijëve iu ofruan 10 lloje të perimeve: lakër, bizele, kërpudha, kungull i njomë, spinaq, çikore, panxhar, lulelakër, kopër dhe purri (pras). Perimet u gatuan në dy mënyra: në avull dhe në ujë. Nga perimet çikoreja iu pëlqeu më së paku fëmijëve.
Hulumtuesit u dhanë fëmijëve çikore të gatuar në avull, dhe u thanë që të vendosin vetë se sa ta hanë, por nuk guxuan ta ndajnë vaktin me miqtë e tyre. Pas tetë minutash, fëmijët duhej të vendosnin nëse ushqimi ishte shumë I shijshëm, pak fare, apo fare. Në vlerësime u përdorën fytyra të vizatuara, të cilat i përfaqësonin ndjenjat e tyre.
Studimi zgjati një muaj, dhe studiuesit e kryen këtë proçedurë dy herë në javë. Pas tetë javësh ata e kryen edhe një test shtesë të shijes.
Fëmijët u ndanë në tri grupe. Njërit grup të fëmijëve iu ofrua çikoreja disa herë pa inkurajim shtesë. Fëmijët e tjerë morën etiketa ngjitëse, lodra ose fjalë lavdërimi. Pas testit, rezultatet treguan se çikoreja u pëlqeu fëmijëve (81%) në grupin ku nuk kishte inkurajime, ndërsa në grupit që u shpërblye, ai numër ishte më i vogël (68%).
Ekspertët thanë: “Të gjithë prindërit e dinë se sa e vështirë është t’i bindësh fëmijët të hanë perime, ndërsa shumë prej tyre u ofrojnë shpërblime apo përparësi në qoftë se fëmijët i hanë. Rezultatet e studimit tonë treguan se më së miri është që fëmijëve t’u ofrojmë vazhdimisht perime dhe në këtë mënyrë një numër i madh i fëmijëve me kohë do t’i duan ato”.
Shkruan: Tea HIDA, studente e psikologjisë
